Blog

Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và nhu cầu thị trường biến đổi liên tục, các doanh nghiệp sản xuất không thể chỉ dựa vào năng suất cao mà còn phải tối ưu từng mắt xích trong chuỗi giá trị. Lean Manufacturing chính là giải pháp giúp doanh nghiệp duy trì năng lực cạnh tranh, tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng.

1. Lợi ích của việc ứng dụng mô hình sản xuất tinh gọn cho nhà máy

Khi áp dụng mô hình sản xuất tinh gọn, nhà máy không chỉ giảm lãng phí mà còn tối ưu được dòng chảy sản xuất và nâng cao hiệu quả tổng thể. Đem lại nhiều lợi ích như: 

• Tránh lãng phí và tăng năng suất: Mục tiêu chính của Lean Manufacturing là loại bỏ những hoạt động không tạo ra giá trị, từ đó giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí vận hành. Từ tồn kho dư thừa, thao tác không cần thiết đến thời gian chờ đợi trong dây chuyền - tất cả đều được rà soát và loại bỏ có hệ thống, quy trình rõ ràng. 

•  Nâng cao năng suất và hiệu quả lao động: Khi quy trình được tinh gọn, công nhân được làm việc trong một môi trường rõ ràng, ít gián đoạn, dễ phối hợp. Điều này giúp giảm thời gian thao tác, nâng cao độ chính xác và tốc độ sản xuất – đồng nghĩa với việc có thể sản xuất nhiều hơn trong cùng một khoảng thời gian.

• Cải thiện chất lượng sản phẩm: Lean chú trọng vào cải tiến liên tục và kiểm soát chất lượng từ đầu đến cuối. Khi mỗi công đoạn đều có cơ chế phát hiện lỗi sớm và khắc phục kịp thời, tỷ lệ hàng lỗi giảm, chất lượng sản phẩm đồng đều hơn và uy tín thương hiệu được nâng cao.

• Tăng khả năng phản ứng với biến động thị trường: Với mô hình tinh gọn, doanh nghiệp không cần dự trữ quá nhiều hàng tồn mà vẫn có thể nhanh chóng điều chỉnh sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường. Sự linh hoạt này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thị trường biến động liên tục như hiện nay.

• Cải thiện môi trường làm việc và văn hóa doanh nghiệp: Lean không chỉ là một phương pháp quản lý mà còn là một văn hóa hướng đến sự tôn trọng con người và cải tiến liên tục. Nhân viên được lắng nghe, khuyến khích đề xuất cải tiến, từ đó nâng cao tinh thần trách nhiệm và gắn bó với tổ chức.

• Tăng lợi nhuận và khả năng cạnh tranh lâu dài: Tất cả các yếu tố kể trên – từ việc cắt giảm chi phí, tăng chất lượng, nâng cao năng suất đến sự linh hoạt – đều góp phần trực tiếp vào việc gia tăng lợi nhuận. Doanh nghiệp Lean có nền tảng vững chắc để cạnh tranh bền vững trong môi trường sản xuất hiện đại.

2. 8 loại lãng phí trong sản xuất, doanh nghiệp nên tránh

Lãng phí trong sản xuất là việc không thể tránh khỏi, việc nhận diện đúng các loại lãng phí là điều kiện tiên quyết để triển khai mô hình Lean Manufacturing. Có 8 loại phổ biến mà doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý: 

1. Lãng phí thời gian (Waiting) 

Điều này sẽ xảy ra khi: Nhân viên phải chờ đợi nguyên vật liệu được nhập về hoặc máy móc bị dừng đột xuất. Loại bỏ lãng phí thời gian vô ích là điều rất cần thiết cho việc vận hành trong sản xuất, bởi những giai đoạn chờ không cần thiết thường gây thiệt hại, thậm chí là tổn thất rất lớn.

Để vận hành sản xuất hiệu quả, doanh nghiệp cần thiết kế quy trình theo hướng tối ưu luồng di chuyển của nguyên vật liệu và thông tin, đảm bảo các bước được kết nối chặt chẽ, không bị gián đoạn. Đồng thời, việc phân chia công việc cần được cân đối thông qua bộ hướng dẫn công việc rõ ràng, đồng nhất. Bên cạnh đó, đội ngũ nhân sự nên được đào tạo đa nhiệm, linh hoạt chuyển đổi vai trò để kịp thời đáp ứng yêu cầu thay đổi trong quá trình sản xuất.

2. Lãng phí do sản xuất dư thừa (Over production) 

Thực tế, các doanh nghiệp thường có phương án dự phòng khi sản xuất dư ra 6-8% số lượng trên đơn hàng hoặc sản xuất một số lượng ít cho những mặt hàng cơ bản đề phòng khi khách hàng đặt sẽ có hàng nhanh chóng. Việc này nếu không có biện pháp quản lý số lượng hàng tồn hợp lý thì sẽ ảnh hưởng đến tài chính cho doanh nghiệp. Cũng dẫn đến lãng phí thời gian và tài nguyên vì cần phải sản xuất, vận chuyển, kiểm soát những sản phẩm không thực sự có nhu cầu.

3. Lãng phí do lỗi sản phẩm (Defects Waste)

Lãng phí do sản phẩm lỗi xảy ra khi hàng hóa không đạt chất lượng, phải sửa chữa hoặc sản xuất lại, gây tốn kém thời gian, nguyên vật liệu và ảnh hưởng đến uy tín nếu đến tay khách hàng. Để hạn chế điều này, doanh nghiệp cần: tập trung xử lý các lỗi phổ biến, phát hiện lỗi sớm trong quy trình, thiết kế quy trình phòng ngừa sai sót và chuẩn hóa thao tác để đảm bảo chất lượng ổn định.

4. Lãng phí hàng tồn kho (Inventory Waste)

Lãng phí do tồn kho xảy ra khi doanh nghiệp tích trữ quá nhiều nguyên vật liệu, bán thành phẩm hoặc thành phẩm vượt quá nhu cầu thực tế. Điều này không chỉ làm tăng chi phí lưu trữ, quản lý, bảo quản mà còn khiến hàng hóa dễ hỏng hóc, lỗi thời và gây ách tắc dòng chảy sản xuất. Để khắc phục, doanh nghiệp nên bố trí dây chuyền linh hoạt (dạng U, Z, T), áp dụng phương pháp Kanban, cân bằng công suất sản xuất và tối ưu thời gian chuyển đổi thiết bị bằng SMED/QCO.

5. Lãng phí trong vận chuyển (Transport)

Lãng phí do vận chuyển phát sinh khi nguyên vật liệu, bán thành phẩm hoặc thông tin phải di chuyển nhiều lần, xa hoặc qua nhiều công đoạn không cần thiết. Điều này không chỉ tiêu tốn thời gian, năng lượng và nhân lực mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hư hỏng sản phẩm và tai nạn lao động. Việc bố trí nhà xưởng theo chức năng thường khiến quy trình sản xuất bị chia cắt, dẫn đến tăng khoảng cách di chuyển và lãng phí vận hành. Doanh nghiệp cần tối ưu sơ đồ xưởng và dòng chảy công việc để hạn chế loại lãng phí này.

6. Lãng phí vận hành (Operation Waste)

Lãng phí do chờ đợi phát sinh khi các quy trình sản xuất không được đồng bộ, dẫn đến việc thiết bị, nguyên vật liệu hoặc nhân công phải tạm dừng hoạt động trong khi chờ bước tiếp theo. Việc thường xuyên điều chỉnh máy móc, thiếu vật tư đúng lúc, hoặc thời gian chờ phê duyệt cũng góp phần làm kéo dài chu kỳ sản xuất. Những khoảng thời gian lãng phí này không tạo ra giá trị nhưng lại tiêu tốn nguồn lực, làm giảm hiệu suất và tăng chi phí vận hành.

7. Lãng phí quá trình (Excess processing) 

Lãng phí do quy trình thừa xảy ra khi một công đoạn hoặc bước trong sản xuất không tạo ra giá trị cho khách hàng nhưng vẫn tiêu tốn thời gian, nhân lực và tài nguyên. Các hoạt động này thường xuất phát từ thiết kế quy trình chưa hợp lý, thao tác lặp lại không cần thiết hoặc thiết bị không được bố trí khoa học. Để khắc phục, doanh nghiệp cần tái cấu trúc quy trình, chuẩn hóa hướng dẫn công việc (SOP), tự động hóa phù hợp và loại bỏ các bước không thực sự cần thiết.

8. Lãng phí nguồn nhân lực (Non-used talent) 

Lãng phí nguồn nhân lực là dạng lãng phí thứ 8 trong Lean Manufacturing, được bổ sung sau 7 loại lãng phí ban đầu do Taiichi Ohno đưa ra. Dạng lãng phí này xảy ra khi doanh nghiệp không tận dụng hết khả năng, kinh nghiệm và sáng kiến của nhân viên – nguyên nhân có thể đến từ việc đào tạo không đầy đủ, phân công công việc chưa hợp lý hoặc thiếu cơ chế khuyến khích đổi mới. Để khắc phục, doanh nghiệp cần đảm bảo bố trí đúng người đúng việc, duy trì đào tạo thường xuyên và xây dựng môi trường làm việc đề cao đóng góp cá nhân.

4. Xây dựng Mô hình Sản xuất tinh gọn hiệu quả và dễ dàng với Giải Pháp Quản Lý Sản Xuất của Workit

Dù Lean Manufacturing mang lại nhiều lợi ích, nhưng việc triển khai thủ công hoặc thiếu công cụ hỗ trợ có thể khiến doanh nghiệp mất nhiều thời gian và công sức. Đây là lý do vì sao các doanh nghiệp sản xuất hiện đại ngày càng ưa chuộng giải pháp số hóa quy trình, điển hình là nền tảng quản lý sản xuất của Workit.

Với Workit, doanh nghiệp có thể dễ dàng:

• Số hóa toàn bộ quy trình sản xuất: Từ lập kế hoạch, theo dõi tiến độ, điều phối nhân sự đến kiểm soát chất lượng.

• Phát hiện và giảm thiểu lãng phí thông qua hệ thống báo cáo trực quan, phân tích dữ liệu thời gian thực.

• Tối ưu vận hành nhà máy nhờ khả năng kết nối giữa các phòng ban và đồng bộ dữ liệu liên phòng.

• Tăng cường kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách minh bạch.

• Thúc đẩy cải tiến liên tục nhờ nền tảng linh hoạt, dễ tùy chỉnh và phù hợp với mọi quy mô doanh nghiệp.

Workit không chỉ là phần mềm, mà là người bạn đồng hành giúp doanh nghiệp xây dựng mô hình sản xuất tinh gọn một cách bài bản, hiệu quả và bền vững.

5. Kết luận

Lean Manufacturing không chỉ là một phương pháp quản lý sản xuất, mà còn là tư duy chiến lược giúp doanh nghiệp sản xuất vận hành tinh gọn, tiết kiệm và hiệu quả hơn. Bằng cách nhận diện và loại bỏ các loại lãng phí, tối ưu hóa nguồn lực và quy trình, doanh nghiệp có thể nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh tranh trên thị trường. Đặc biệt, với sự hỗ trợ của giải pháp công nghệ như Workit, hành trình xây dựng mô hình sản xuất tinh gọn sẽ trở nên bài bản, dễ dàng và bền vững hơn.